İhsan Beşer Afyonkarahisarlı başarılı iş insanlarımızdan.

TOSYÖV Afyonkarahisar Destekleme Derneği Başkanlığı ve TOSYÖV başkan yardımcılığı yaptığı dönemlerde yaşadığı şehrin ekonomisine , istihdamına yönelik yapılan projelerde aktif olarak görev üstlenenlerden..

Bu projelerden biri de, Afyonkarahisar ve yöresinde yetiştirilen kirazların Çin’e ihracı.

İhsan Beşer’in Destekleme Derneği Başkanlığı yaptığı dönemde gerçekleştirilen “Afyonkarahisar II. KOBİ Zirvesi”nde gündeme getirilen bu projenin gerçekleştirilmesinde, dönemin Orman ve Su işleri bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, il valisi, milletvekilleri, belediye ve Oda başkanlarının desteklerinin alınmasında, Çin büyükelçiliği nezdinde yapılan girişimlerle kiraz ihracatının başlanması noktasında önemli görevler üstlenen kişilerden biri olarak biliniyor İhsan bey.

Çin’e ilk kiraz ihracat sürecinde bazı sıkıntılarla karşılaşılmasına rağmen bölgeden 8 firmayla birlikte kendi şirketi de ihracatı gerçekleştirdiler.

2018 yılında kurulan Türk-Çin İş Geliştirme ve Destekleme Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığını üstlenen İhsan Beşer ile geçtiğimiz gün Çin’e ihraç edilen kirazda yaşanılan sıkıntıları konuştuk.

İhsan bey ihracat sürecinde yaşanılan sıkıntıları şu sözlerle anlatıyor;

“Türkiye 2013 yılında Çin Halk Cumhuriyeti ile gıda güvenliği anlaşması imzaladı.

2015 yılında G20 Antalya zirvesinde bitki sağlığı protokolü anlaşmasını da imzalayarak Türk kirazlarının Çin’e satışına izin verildi. Türkiye’nin cari açığı göz önüne alındığında Çin Halk Cumhuriyeti’ne ihracat yapmak ülkemiz açısından çok önemlidir. 2012 yılında kirazın kilosu Çin’de toptan satış fiyatı 20 dolar iken bugün maalesef başka ülkelerin de pazara girmesi ile 6 dolar seviyesine gerilemiştir. Türkiye’nin Çin’e kiraz satabilmesi için Tarım Bakanlığı ile yapılan anlaşma gereği paketleme tesisleri, kiraz bahçelerinin akredite olması ve 16 gün soğuk uygulama yapılması gerekmektedir. Firmaların akredite olması için soğuk hava depolarına proplar takıldı. Bahçelerde Çin’in istediği uygulamalar yapıldı.

Kirazın 16 gün soğuk uygulamaya dayanmayacağını kirazın bozulacağını Tarım Bakanlığı’nda ki yetkililere bildirdik. Bu bir yılın sonunda 16 gün uygulamasından vazgeçildi. Firmaların ve bahçelerin yaptığı masraflardan dolayı zarara uğranıldı.

2019 yılında 16 gün soğuk uygulama yerine fimügasyon uygulaması getirildi.

Fimügasyon uygulamasında kullanılan ilaçlama miktarı kirazı yumuşatıp saplarında kararmaya sebep oldu. Bundan dolayı kiraz kalitesini yitirdi.

2019 yılında fimügasyon yöntemi ile Çin Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Türkiye’den iki firmayı zararlı madde görüldüğünden dolayı Çin’e kiraz satmasını yasakladı.

2020 yılında ise Türkiye’den alımı tamamen durdurdu. Çin’in geçen yıl kiraz ithalatı 1.4 milyar dolardır. Türkiye açısından böyle önemli ve büyük pazarı kaybedilmesinin sorumluluğunu üzerine kim alacak? Çin ile ilgili kiraz anlaşmasını yapan birim Türkiye’de yetişen kirazları biraz tanımış olsaydı 16 gün soğuk uygulama ve fimügasyona imza atmazdı.

Türk kirazı markasını da Çin pazarında zor duruma soktu.

Son zamanlarda, Şanghay gümrükleri, Çin’e ihraç edilen beş kiraz türündeki canlı meyve sineği larvalarını tespit etti.

Bu yönde yeni edindiğim bir bilgide şöyle; Çin Ankara Büyükelçiliği’nden Tarım Bakanlığı’na gönderilen yazıda;

“Çin Halk Cumhuriyeti Giriş ve Çıkış Hayvan ve Bitki Karantina Kanunu” ve uygulama yönetmelikleri ile uluslararası bitki karantinası uyarınca “Gelen Meyve Denetimi ve Karantina Denetimi ve Yönetim Tedbirleri” uyarınca Çin’de karantina zararlılarının girmesini önlemek ve tarımsal üretimin güvenliğini korumak için Tedbirler ve ikili karantina protokolünün gerektirdiği şekilde Genel Müdürlük, Türk kirazlarının ithalatının askıya alınmasına karar vermiş ve ilgili Türk makamlarına bildirmiştir.

Şimdi alakalı olacak Gerekli bildirim aşağıdaki gibidir:

1- Tüm gümrükler, 25 Temmuz 2020 (dahil) tarihinden sonra başlayan Türk kiraz giriş beyanlarının kabulünü askıya alır.
2- 25 Temmuz 2020 tarihinden önce sevk edilen Türk kirazları, Genel İdare tarafından öngörülen teknik göstergelere uygun olarak fumigasyona tabi tutulmalı ve kalifiye olduktan sonra ülkeye girmelerine izin verilmektedir.
3- Türk kirazları için ithal hayvan ve bitki karantina izni başvurularının kabulünün askıya alınması.
4- Yukarıdaki durumun yetkisi dahilinde meyve ithal eden işletmeleri zamanında bilgilendirin.”
Denilmekte…

Sizinle paylaştığım sorunları ve sonuçlarını öngörümle her ortamda dile getirdim, uyarmaya çalıştım maalesef sonuç alamadım.

Keşke haklı çıkmasaydım.” Diyor, İhsan Beşer.

Gerek İhsan beyin dile getirdiği hususların gereke Çin Büyükelçiliğin uyarılarının dikkate alınarak Çin’e Kiraz ihracatımızın karşılaştığı sorunlara bakanlıklarımızca ivedilikle çözüm bulunacağına inanıyorum.